چالشهای همکاری فناورانه نامتقارن شرکتهای بزرگ با شرکتهای کوچک فناوری محورِ نانو
چکیده مقاله:
تغییرات فضای کسب وکار در طی سال های اخیر باعث شده که بسیاری از شرکتهای بزرگ به دنبال همکاری فناورانه با شرکتهای کوچک فناوری محور باشند. با وجود مزایای زیاد این نوع همکاریها-که در ادبیات به همکاریهای نامتقارن شناخته شدهاند- طرفین همواره با چالشهای متعددی روبه رو میشوند. با این حال در مطالعات قبلی کمتر به چالشهای همکاری نامتقارن به ویژه در بافت کشورهای در حال توسعه پرداخته شده است. مقاله حاضر با رویکردی ترکیبی به دنبال شناسایی چالشهای همکاری فناورانه نامتقارن در بخش نانوی ایران است. در ابتدا با بررسی ادبیات و انجام مصاحبه با افراد متخصص، فهرست چالشهای اصلی همکاری شناسایی و براساس چهار گروه بازیگر اصلی فرآیند همکاری فناورانه (شرکتهای بزرگ صنعتی، شرکتهای کوچک دارنده فناوری، واسطههای تبادل فناوری و نهادهای تسهیلگر) دستهبندی شدند. سپس پرسشنامهای براساس چالشهای مورد نظر طراحی و در بین چهار دسته بازیگران فعال در زمینه همکاری فناورانه نامتقارن در بخش نانو ایران توزیع گردید که در نهایت 52 پرسشنامه تکمیل گردید. نتایج حاکی از آن است که چهار دسته بازیگر درگیر در فرآیند همکاری، در مورد 11 چالش اختلاف نظر دارند. همچنین مشخص شد که برخلاف ادبیات جهانی در بخش نانوی ایران، «سوءاستفاده شرکت کوچک از برند شرکت بزرگ» به عنوان چالش همکاری مطرح نیست. علاوه بر این، چالشهایی از قبیل ضعف فرهنگ همکاری و فقدان زیرساختهای بههمرسانی نیز شناسایی شدند که در ادبیات مربوط به کشورهای توسعه یافته به آنها اشاره نشده بود.
رضا اسدی فرد، آرمان خالدی
دکتر رضا اسدیفرد دانشآموخته دوره دکتری مدیریت تکنولوژی از دانشگاه علامه طباطبایی، و از سال ۱۳۸۳ تاکنون مدیر شبکه آزمایشگاهی ستاد ویژه توسعه فناوری نانو معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، مدیر کارگروه صنعت و بازار همین ستاد فناوری از سال ۱۳۹۰، و همچنین دبیر اجرایی دو دوره نمایشگاه تجهیزات و مواد آزمایشگاهی ساخت ایران بوده است.