چکیده مقاله:
شبکه‌های همکاری علم و فناوری به عنوان یکی از ابزارهای کارآمد برای مدیریت توسعه فناوری و نوآوری در چند دهه اخیر مورد توجه قرار گرفته‌اند. اگرچه دیدگاه های مختلفی در مورد مراحل ایجاد و رشد یک شبکه همکاری مطرح شده، اما هنوز تئوری جامعی در این زمینه ارایه نشده است. در این مقاله با استفاده از مفهوم مطرح شده برای «تکنولوژی اجتماعی» و با الهام از تئوری «چرخه عمر تکنولوژی»، مدلی برای شکل گیری و تکامل شبکه‌های همکاری با عنوان «چرخه عمر شبکه‌های همکاری علم و فناوری» توسعه داده شده است. مزیت این مدل آن است که در عین سادگی و قابل فهم بودن، تئوری های مختلفی آن را پشتیبانی می کند، همان چیزی که اغلب تقسیم‌بندی‌های مطرح شده در مورد فرآیند ایجاد و تکامل شبکه‌های همکاری فاقد آن هستند. برای اینکه سازگاری مدل مطرح شده با شرایط واقعی هم مورد بررسی قرار گیرد، ۷ شبکه همکاری علم و فناوری در ایران که از سال ۱۳۷۵ تا ۱۳۸۵ شمسی ایجاد شده‌اند، مورد مطالعه قرار گرفتند. در این راستا در قالب یک بررسی کیفی؛ از ابزارهای مختلف تحقیق شامل تحلیل و بررسی مستندات، مصاحبه‌های باز با موسسان و مدیران شبکه‌های مورد مطالعه و مشاهده؛ استفاده گردید. نتایج تحقیق حاضر نشان می‌دهد که تمام شبکه‌های مورد مطالعه با مدل ارایه شده برای چرخه عمر شبکه‌های همکاری انطباق قابل قبولی دارند و این مدل قادر به توجیه شرایط واقعی شبکه‌های مورد مطالعه است.
رضا اسدی فرد، سید حبیب الله طباطباییان، جهانیار بامدادصوفی، محمدرضا تقوا
